De onwillige marktventer

Omdat de verkoop van mijn roman stagneerde wilde ik nog wat reclame maken. Ik besloot tot een andere aanpak dan de gebruikelijke. Geen gebonk op pauken maar eerlijkheid. Ik legde uit wat mijn einddoel was en hoever ik daar nog vanaf was en verzocht de lezers me een handje te helpen. Helemaal in de geest van mijn boek dacht ik, waarin alles draait om "in waarheid leven" en "open en geweldloos communiceren" - want dat waren belangrijke levenslessen van de kliniek waarover het gaat.
Mijn zuster viel over me heen met een verontwaardigd appje. Hoe kon ik zó idioot zijn? Zulke abominabele reclame had ze nog nooit gezien, en zij kon het weten want ze had als commercieel copywriter voor een krant gewerkt. Bedelen, dat was het, meer niet. Ik moest gewoon pakkende fragmenten online zetten en komen met slogans als "nog enkele exemplaren op voorraad".

Ik geloof absoluut niet dat iemand nog in die truc trapt, maar zeker is dat een assertief schreeuwende reclame op een subliminaal niveau werkt, zelfs als je er rationeel doorheen kunt kijken en glashelder kunt zien dat het niets meer dan brutale bluf is. Mijn Vlaamse collega Vitalski heeft dat goed begrepen. Hij prijst zijn boeken en optredens aan in dikke kreten waar de ironie vanaf druipt. Je doorziet de hyperbool meteen en grinnikt om de clichés. Ongeëvenaard meesterwerk! Life changing event! En toch, en toch bespeur je diep vanbinnen de kiem van een behoefte tot lezen, horen, zien. Nieuwsgierigheid is ondanks alles gewekt.
Je kunt ook het omgekeerde doen. Downplay. Sympathie opwekken. Maar of dát werkt? Ik was met Pinksteren bij een optreden van Marcel Kapteijn en the Raindogs. Geweldige zanger, prachtige muziek, Americana moet je dat denk ik noemen. Ze hadden een nieuwe cd gemaakt. 'Maar ach,' grinnikte Kapteijn verontschuldigend, 'wie heeft er nou nog een cd-speler? Ik zou het niet doen.' Met zijn ironische omkering hoopte hij natuurlijk op een tegengestelde reactie. Hij ried het af, dus gingen wij allemaal de cd juist wél kopen. Niet dus.

Ik zie het zo. Er is een aantal mensen sowieso geïnteresseerd in jouw product. Voor hen hoef je dat alleen maar omhoog te houden om te laten zien dat het er is. Is die doelgroep verzadigd, dan moet je twijfelaars en mogelijk geïnteresseerden over de streep gaan trekken. Een gewone herinnering, nog eens een plaatje, nog eens een pakkend fragmentje, levert meestal niets op. De eerste doelgroep is verzadigd, het momentum is weg. Mijn "eerlijke" aanpak was in zoverre succesvol dat hij tot een handvol bestellingen leidde. Dank jullie wel, lezers! Dit zijn de alternatieven volgens de methoden van mijn zus, Vitalski en Kapteijn:

- 'Sympathiek, grappig en ontroerend' (Argus). Nog slechts enkele exemplaren te koop. Nu al een tweede druk. Bij iedere bestelling 50 % korting op een ander boek van Van Spaendonck naar keuze.
- Met afstand een van de beste boeken van dit jaar, deze eeuw! Een verpletterende leeservaring, een ongekend succes! U moet dit lezen!
- Een fijn boek hoor. Maar ach, uw kasten puilen nú al uit. Ik zou het niet doen.

Aan u de keus.

(Bestellen kan HIER. Maar Kapteijn zou zeggen: 'Geen link, als u interesse heeft googelt u het wel hè? Het kost de krankzinnige prijs van €17, 82 en daar komen ook nog eens verzendkosten bij. En dat in deze dure tijd...')