Stel dat Rutte excuses aanbiedt voor gemaakte fouten, en stel (stel, hè?) dat hij het echt meent - dan heeft dat zin; mits die excuses staan voor een oprecht voornemen om van nu af aan alles héél anders te gaan doen.
Maar stel, Rutte zou excuses maken voor het beleid van zijn voorgangers.
Balkenende, Kok, Lubbers, Van Agt, of zelfs Den Uyl. Dan denkt toch iedereen:
wat heeft dat voor zin? Andere tijden, andere normen. Oude koek.
Dit weekend wordt de afschaffing van de slavernij herdacht. Prima zaak. Altijd
goed om stil te staan bij het verleden en daar lessen uit te trekken.
Bevrijdingsdag, de Februaristaking, Leidens Ontzet, natuurlijk. Zelfs de
kruisdood van Jezus Christus, ook als je niet gelovig bent, herdenken maar!
Maar weer ergert me de puriteinse omzichtigheid waarmee dat tegenwoordig
gebeurt, de angst om op tenen te trappen. Waarom moet een slaaf een
tot slaaf gemaakte heten? "Slaaf" was een bestaand woord voor een
bestaande mensonterende situatie, "slaafgemaakte" is een spuuglelijk
neologisme voor precies hetzelfde feit, nu vanuit het heden herzien. Niemand
koos ervoor om slaaf te zijn, nee. Maar dat geldt voor wel meer onaangename
omstandigheden. Moeten doden doodgemaakten heten? Zieken ziekgemaakten? We
maken niets goed met die taalkundige correctie.
En dan die excuses. Het is een veelgehoord argument: zijn wij verantwoordelijk
voor de daden van onze voorouders, en zo ja, waar ligt de grens, vanaf welk
punt moeten we gaan tellen? Dat er officiële excuses uit Rome komen voor de
expansiedrift van Julius Caesar is in hoge mate surrealistisch. Dat Duitsland
zich schaamt voor het Derde Rijk vinden we al een stuk gewoner. Hoe staat dat
met de totslaafgemaakternij? Moet Willem Alexander zich die episode
werkelijk aantrekken? Beroepsmatig en ook persoonlijk? Blijkbaar wel,
want de Gouden Koets mag niet meer op straat en moet in een museum.
Ingewikkeld allemaal hoor. Voorheen Rookzanger houdt zijn au fond
genuanceerde maar soms wat tegendraadse wereldbeeld even voor zichzelf,
excuseert zich voor zijn laffe terugtrekking en neemt een paar weken vakantie.
Tot later!
Naschrift: Daags nadat ik dit geschreven had zag ik de koning. Hij maakte niet die formele, plichtmatige en onder druk van buitenaf ontstane excuses waarover ik het in mijn stukje heb. Hij sprak op persoonlijke titel, namens zijn Huis van Oranje, en vroeg vergiffenis voor eventuele betrokkenheid bij de slavenhandel in het verre verleden. Zo te zien was hij integer en de reacties van de Keti Koti-vierders waren dan ook uitermate positief. Willem Alexander was op dat moment een echte Vader des Vaderlands die de botsende partijen in zijn land - in elk geval voor even - met elkaar verbond.
2 opmerkingen:
Het is zo niet ingewikkeld, u slaat gewoon een deel van het discours over. Als u het echt wil begrijpen, kan u op zoek gaan, en luisteren, naar de mensen die voortgekomen zijn uit het koloniaal verleden van Nederland en omstreken, en dagelijks met de gevolgen leven. De wereld is groot en mensen beginnen langzaamaan te begrijpen hoe zwaar het verleden doorweegt op het heden en de toekomst. Je kan niet vooruit zonder te proberen het verleden een plaats te geven en ook al loopt dat niet in 1 keer goed, de gemeenschap moet proberen ermee om te gaan. Wil dat zeggen dat alle pogingen meteen goed zijn? Nee, natuurlijk niet. Maar beter om iets te proberen en een misstap te begaan (bvb. een 'spuuglelijk neologisme') dan om het te negeren, wat al jaaaaren gebeurt.
Alle lof voor wie aan de (gouden) kar trekt om de inzittenden vooruit te helpen. We gaan misschien nog een paar keer in de gracht rijden, maar we zijn tenmiste vertrokken. De meningen van de starre ouden mannen laten we onderweg liggen.
@Rembrand: Ik kan een heel eind met je verhaal meegaan, mede omdat je indirect erkent dat 'slaafgemaakte' inderdaad een onnodige toevoeging is aan de Nederlandse woordenschat.
Maar door de mening van Rookzanger te kwalificeren als die van een "starre oude man" ga je alsnog de in de fout. Het is niet constructief om bij een verschil van mening de tegenpartij op die manier de declasseren.
Richt je kritiek op de mening. Niet op de persoon.
Een reactie posten