zondag 19 mei 2013

SCHAKERINGEN


Soms moet een mens eens lekker uitrazen. Mijn eruptie van afgelopen vrijdag was natuurlijk niet helemaal serieus. Niet voor niets zei ik dat het de boze gedachten voor het inslapen waren die ik eigenlijk liever voor me wilde houden. Helemaal samenhangend waren ze ook niet, die gedachten. ‘Sluit de grenzen tussen hoge en lage cultuur weer hermetisch’ is een merkwaardige opmerking voor iemand als ik die garen heeft gesponnen bij de vermenging van die beide uitersten, daar zelfs aan heeft bijgedragen: met ons ensemble La Passione werkte ik vrolijk mee aan de toen nog niet zo gangbare cross-over van klassiek en populair. En volgens mijn eigen dictum zou ik als klassiek geschoold bariton mijn eigen popliedjes dus niet meer mogen zingen.
Door zo te keer te gaan in mijn blog beet ik grommend en grauwend de hand die me altijd gul gevoed heeft.
Laat ik het daarom genuanceerder stellen: wat ik haat is de culturele vermenging die voortkomt uit een populistische agenda. Door alles veilig af te stemmen op een niet erg ontwikkelde, op zijn best gemiddelde smaak en alles vooral ‘leuk’ te maken, door de smakeloosheid ruim baan te geven in een streven naar piekende verkoop- en kijkcijfers zijn de ingrediënten van de beoogde allemanshutspot respectloos gebruikt. Resultaat: een vaalbruine drab, die naar niks meer smaakt.
Culturele vermenging en disciplinaire kruisbestuiving met als bedoeling het slim en smaakvol gebruiken van de beste elementen van verschillende culturen om daarmee iets moois en nieuws te scheppen, daar stond én sta ik helemaal achter. Hoe meer kunst hoe beter, hoe meer kleurschakeringen hoe beter. Als de kleuren maar sprankelen en zichtbaar blijven!
Collega-blogger Hans Valk zei in een commentaar op mijn stukje dat een zo ruim mogelijke blootstelling van de massa aan de hogere cultuur vroeg of laat zieltjes kan winnen. Dat lijkt me een sympathiek, maar wel wat idealistisch sociaal democratisch standpunt. Muziekonderwijs is een groot goed, maar of een Bach-zingende Wolter Kroes daaronder ressorteert vraag ik mij af.
Toch, zoals Bas Heijne vandaag op nrc.nl schreef, na de algemene verontwaardiging over het Koningslied en de atypische kandidaatstelling van Anouk voor het songfestival is er wel degelijk enige hoop. Is het verzadigingspunt van de artistieke verloedering misschien bereikt? Zijn we de pulp allemaal opeens zat?
Misschien ben ik te cynisch. Wie weet heeft Wolter Kroes wel helemaal niet uit publiciteitsgeilheid meegedaan aan die Matthäus-masterclass, maar uit een diep verlangen om zichzelf te verheffen.

1 opmerking:

Hans Valk zei

Wat betreft sociaal-democratische standpunten betreft; ik ben inderdaad een sociaal-democratische sukkel, die nog steeds, op een vage manier, gelooft in de verheffing der massa's. Van dat idee ben ik nog niet helemaal verlost. Een tijdje terug had ik het met iemand anders nog over het 'Matinee op de vrije zaterdag' dat de Vereeniging Arbeiders Radio Amateurs in een grijs verleden organiseerde. Veel van die arbeidersverheffing uit het verleden had een nogal paternalistisch karakter; dat soort volksontwikkeling werkt heden ten dage niet meer, ben ik bang. Het genoemde matinee was één van de gunstige uitzonderingen.

Grappig dat je ook Wolter Kroes noemt. Ik heb één van de uitzendingen, waarin hij zich door Maarten Koningsberger liet onderwijzen, gezien. Ik kon me niet aan de indruk onttrekken dat Kroes ècht onder de indruk was van het te zingen repertoire en één en ander daadwerkelijk als een verrijking van zijn zangersleven beschouwde.
Of Kroes is een geweldige acteur. Dat kan ook, natuurlijk.