SPEKSTEEN

Gisteravond zag ik op tv de documentaire De burn-out industrie. Het was een soort doe-het-zelf-documentaire: impressionistische beelden en gespreksflarden waaruit je zelf je informatie moest vissen en je conclusies moest trekken. Ik houd meer van het ouderwetse type, waarin een voice-over je van A. naar B. leidt en je goed geïnformeerd achterlaat. In de film kwam ook de kliniek voor, waar ik eerverleden jaar zes weken heb doorgebracht. We zagen de schoonmaakster het zwembad dweilen en de hulpkok de resten van het dessert afruimen. Van een rondleiding door de directrice was alleen het fragment gebruikt waarin ze de crea-ruimte toonde. Mensen leerden daar hun emoties uiten, zei ze onder meer. Zo werden we dus toch een bepaalde kant op gedwongen door de filmer. De suggestie werd gewekt dat ons vooroordeel over de softe charlatanerie die heerst in zo’n instelling wel zou kloppen. Therapietje, beetje macraméën, beetje kleien. De werkelijkheid was anders. De uurtjes in de crea hadden weinig met emotie te maken maar waren eerder een broodnodige ontspanning in de lange dagen van mentale uitputting. Terwijl je handen bezig waren ontspande je geest zich. Met mijn groepsgenoot Beertje, een forse, boomlange man met een zorgvuldig verborgen klein hartje, had ik me over het speksteen ontfermd. Speksteen, ook wel zeepsteen genoemd, is het armeluisjade waarvan Chinese Boeddhabeeldjes worden gemaakt. Het is zacht, makkelijk te bewerken, en heeft mooie pasteltinten. Ik maakte er hangers van voor mijn dierbaren: runen, een roos, een visje. Beertje en ik ontwikkelden een soort absurdistische speksteenpraat. We fantaseerden over de verslavende werking ervan en lieten er het hele jargon op los, dat we tijdens de insnijdende therapieën over ons heen kregen. We giechelden als kleine jongens. Het was een beetje melig, maar het hield ons op de been.