Nadenken is ouderwets, primair reageren is in. Wie nadenkt, weet het niet goed. Wie onmiddellijk zijn antwoord klaar heeft, is zeker van zijn zaak. In een democratie kiest het volk zijn leiders. Willen die leiders gekozen worden, dan zullen ze in de smaak moeten vallen bij het volk. Zo zie je genuanceerde intellectuelen zich in bochten wringen om een kordate, volkse toon aan te slaan. Moet dat nou echt? Ik vind het een treurig gezicht. Het doet me soms ernstig twijfelen aan de verkieslijkheid van een democratisch bestel. Wat zei Frank Zappa ook al weer? ‘Never stoop down to your audience, try to lift them up to your own level instead’.
U heeft zich de laatste dagen waarschijnlijk ook verbaasd over de omgangsvormen van onze politieke elite. Voor de Venloër cirkusaap Wilders is primair reageren een natuurlijke zaak. Maar als Cohen hem omwille van het meekijkende volk op soortgelijke wijze van repliek moet dienen wordt zijn vriendelijke, behoedzame muizenkop een boeventronie uit een slapstickfilmpje. Moet een man die zo fijnzinnig en scherp kan denken zich verlagen tot onhandige operettegebaren terwijl hij bozig uitroept: ‘Ach man, hou toch eens op!’? Blijkbaar: het politieke schellinkje dwingt hem ertoe. Het vervult me met plaatsvervangende schaamte. Maar nog veel beschamender vind ik het geposeerd ontspannen populisme van Mark Rutte. Ik geloof niet in de onfeilbaarheid van de boven ons gestelde autoriteiten, en verlang dus ook geen superieure ontstegenheid van ze, maar een beetje distantie is wel zo prettig. Als onze minister-president in een officieel debat als een aangeschoten corpsbal staat te roepen ondermijnt dat beslist het schamele geloof in het gezag dat me nog rest.
Vroeger vond ik fatsoenlijke mensen saai. Nu blijkt dat een luxe ergernisje. Waren ze er nog maar, de saaie, fatsoenlijke politici. Ook al deed hij me aan mijn Delftse oudtante Annie denken, met zijn uitgestreken, wat schaapachtig-goeiige kop en zijn zorgvuldig weggepoetste volkse tongval, en al verdacht ik hem ervan zijn pink omhoog te houden als hij zijn kopje thee dronk bij de Koningin, ik verlang hevig terug naar Wim Kok.
2 opmerkingen:
Frank Zappa heeft waarschijnlijk nooit 'Bint' van Bordewijk gelezen, maar in deze vooroorlogse roman heeft de hoofdpersoon exact dezelfde instelling. Hij vindt: "de leraar zich niet moet buigen, de leerling moet klimmen". De leraar in kwestie geloofde bovendien in ijzeren tucht. Toen het boek net uit was, werd Bordewijk beticht van fascistische sympathieën.
De huidige tendens is deze: elke uitspraak, of het nu gebrabbel van jan-met-de-pet is, of een wetenschappelijk feit; het is "ook maar een mening". Daarom kan en mag iedereen alles roepen. Een democraat vindt dat zoiets moet kunnen, maar stelt daarbij dan hopelijk meteen de vraag of je het ook moet willen. Voor veel mensen is dat echter geen vraag meer.
Ik las vanmorgen in de krant de reacties van een aantal burgers op Wilders' vertoningen van de afgelopen dagen. Een aanzienlijk aantal vond het allemaal prima; de politiek elite kon niet genoeg te kakken worden gezet.
Er is dus een aanzienlijke groep mensen in dit land voor wie dergelijk optreden juist reden is om op Wilders te stemmen. En Wilders weet dat. Dat is eigenlijk het meest zorgelijke aan het hele gedoe.
Terugverlangen naar Wim Kok doe ik overigens niet. Onder Kok hebben we geen slechte jaren gehad, maar daar is ook alles mee gezegd. Voor mij heeft Wim vooral op de winkel gepast. Er is geen beleid gevormd dat de huidige ontwikkelingen vóór had kunnen zijn. Kok heeft Nederland niet voorbereid op de 21e eeuw.
Mede daardoor is er ruimte gekomen voor het reactionaire gedoe waarmee we nu opgescheept zitten. We hebben hele andere dingen te doen, willen we de 21e eeuw goed doorkomen, maar inplaats daarvan laten we ons afleiden door een volksmenner met een grote mond, die qua toekomstgericht beleid geen deuk in een pakje boter kan slaan.
Dank je, Hans, voor je steekhoudende reactie. Maar ik sprak over de vorm, niet over de inhoud van het politieke spel: over inhoudelijke kwesties acht Rookzanger zich onbekwaam een oordeel te vellen.
Een reactie posten