vrijdag 21 maart 2014

JEZUS REDT


Ik keek tv en dacht aan de god der christenen, u weet wel, een van die drie hemelse broers uit het Midden-Oosten die elkaar en iedereen te vuur en te zwaard bevechten om hun gelijk te halen.
Het was tijdens een EO-programma over de verkiezingen. Evangeliserende partijen kwamen aan het woord. Jezus redt, zag ik op een spandoek. Ik word dan boos. Jezus kan je niet redden want die is dood, al meer dan 2000 jaar, roep ik tegen het beeldscherm. Hij mag een groot mens geweest zijn, een god was hij met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet. In het beste geval kan het geloof in Jezus je redden, toch een verschil, vind ik.
Maar die mensen geloven het echt, dat de persoon Jezus je redt. Nee, ze weten het zeker. Op grond van de Bijbel. Want dat is de overweldigende bewijslast die al hun premissen moet ondersteunen. De Bijbel is onaantastbaar.

Een vrij gewone redenering onder deze mystici van de koude poldergrond luidt:
'De Bijbel zegt het, dus is het waar, want de Bijbel is het woord van God en God weet immers alles.'
Maar als je zou vragen: ‘Waar staat dat dan, dat de Bijbel Gods woord is en dat God alles weet?'
Dan zou het antwoord luiden:
'Wel, in de Bijbel natuurlijk.'

Aan deze kromme redenering zien ze niets ongewoons. Dat heet hersenspoeling. Een blinde vlek in het hoofd zuigt elk beetje gezond verstand op als het te dicht in de buurt dreigt te komen. Een mentaal zwart gat.

Vergelijk deze twee uitspraken:
‘God zegt dat-ie God is en dus is het waar, want hij is God.’
‘Een Amsterdammer zegt dat-ie Amsterdammer is, en dus is het waar, want hij is Amsterdammer.’
De eerste wordt door religieuzen heel gewoon gevonden. Maar bij de tweede zou zelfs de doorgewinterde christen onmiddellijk kritisch vragen:
'Zijn Amsterdammers dan alwetend? Waar staat dat dan? In de Bijbel soms?'
(Het juiste antwoord daarop zou moeten luiden: 'Nee, een Amsterdammer is niet alwetend, maar het bevolkingsregister bewijst overigens wel zijn gelijk. En dat is niet onfeilbaar maar in elk geval een betrouwbaarder bron dan de Bijbel.’)

Ook een mooie:
‘Bestaat God?’
‘Ja.’
‘Hoe weet je dat?’
‘Staat in de Bijbel.’
‘Hoe weet je dat dat waar is?’
‘Omdat de Bijbel het woord van God is.’

Of:
‘Is God alwetend?’
‘Ja.’
‘Wie zegt dat?’
‘God.’
‘Hoe weet je dat?’
‘Staat in de Bijbel.’
‘En als de Bijbel nou eens liegt?’
‘Kan niet, want de Bijbel is het woord van God en die weet alles.’
‘Hoe weet je dat?’
‘Staat in de Bijbel.’

Met andere woorden, de Bijbel is onaantastbaar omdat dezelfde persoon wiens bestaan door de onaantastbare Bijbel wordt bewezen zegt dat de Bijbel onaantastbaar is.
We noemen dit soort kromme logica een ‘cirkelredenering’ (petitio principii, in het Latijn). Naar zichzelf verwijzende redeneringen, de stelling zelf vormt het bewijs van de stelling, talige slangen die in hun eigen staart bijten... als ik er te lang over nadenk duizelt het me en word ik gek. Misschien zijn die blijmoedige fundamentalisten die nu de gemeenteraad probeerden binnen te dringen wel helemaal niet zo goedgelovig en gespeend van logica, maar hebben ze gewoon te lang over hun eigen zotte stelligheden nagedacht.
Houd me ten goede, ik zeg niet dat alles logisch moet zijn, maar als logica naar willekeur wordt gebruikt in een niet logische context, dan krijg je een onzuivere manier van denken die levensgevaarlijk kan zijn. Dat zeg ik en dat is waar omdat ik het zeg.

9 opmerkingen:

Hans Valk zei

Wittgenstein zei het al: "waarover men niet kan spreken, moet men zwijgen".

Het was een jonge Wittgenstein die dat zei en hij sprak vanuit een radicalisme dat achteraf, ook naar zijn eigen mening, een tikkeltje te absoluut was. Zijn uitspraak komt in dit specifieke geval echter nog steeds van pas.
Alle gepraat over zaken waarvan de juistheid niet met logische middelen kan worden aangetoond was volgens de jonge W, 'zinledig'.

Later bedacht hij dat er iets anders aan de hand was. Binnen de taal als geheel werden "taalspelen" gespeeld, waarvan de crux was dat de betekenis van woorden en zinnen per taalspel variëerde.
Een van zijn uitspraken uit die latere periode was: "Als een leeuw zou kunnen spreken; wij zouden wij hem niet verstaan".

Laat die christenen hun taalspel spelen, als ze maar snappen dat hun spel niet het enige is en dat hun verhalen buiten hun eigen spel weinig betekenis hebben.

Wat logica betreft: ik weet niet of het altijd al zo was, maar sinds ik mezelf op internet begeef en zo af-en-toe eens in een discussie verzeild raak, valt het me op dat onzindelijk redeneren een wijdverbreid fenomeen is. Niet alleen christenen maken zich er schuldig aan.

Nog erger is het gegeven dat sommigen het vermogen missen om stellingen die op een zekere causaliteit of logica zijn gebaseerd als zodanig te herkennen. Zaken waar misschien iets langer over moet worden nagedacht, voor ze worden afgeserveerd.
Het is nogal bon-ton geworden om alles wat niet strookt met de eigen overtuiging af te doen als "ook maar een mening".

Ik heb het idee dat één en ander in de afgelopen jaren tot nogal wat verwarring heeft geleid. Ik sluit zelfs niet uit dat de weerzin tegen de huidige politiek en het afbrokkelende geloof in de democratie wordt aangewakkerd door de chaos, die deze baaierd van meningen voor veel mensen is geworden.
Wie niet gewend is te denken in causaliteiten en langs logische lijnen, ziet al gauw door de bomen het bos niet meer. Om z'n plek en richting in de wereld te kunnen bepalen heeft een mens een wereldbeeld nodig. Ik denk dat veel mensen inmiddels niet verder komen dan de ogenschijnlijke zekerheid dat de wereld "een zooitje" is.

Wordt er eigenlijk op onze middelbare scholen (en dan bedoel ik niet alleen het gymnasium, maar ook het VMBO) nog iets onderwezen als "wereldbeschouwing"?

Jan-Paul van Spaendonck zei

Een commentaar waar ik van harte mee in kan stemmen - maar dat een eigen blog verdient. Wat is er met 'Moedwil en misverstand' gebeurd?

Jan-Paul van Spaendonck zei

Het Ondermaanse, bedoel ik.

Hans Valk zei

Het Ondermaanse is nog niet dood, Rookzanger.
Er is geen sprake van een gebrek aan inspiratie. De dagen zijn te kort. Eigenlijk ben ik ook hier weer bezig met dingen die ik niet zou moeten doen. Er zijn dringerder zaken.
Maar goed.
Ik heb net mijn nieuwe schuifluikgarage (google daar maar eens op; het heeft iets met Das Boot te maken) bekleed met glasweefsel en epoxyhars en nu moet ik de auto van mijn vriendin uit de garage gaan ophalen, met een nieuwe apk..
Op het werk is het ook veel drukker dan het lang geweest is.
Bijgevolg kijk is 's avonds vaak liever naar een film, dan dat ik er nachtwerk van maak op Het Ondermaanse. Zo'n stukje is bij mij nooit in een kwartiertje af..

Er komen vast weer betere tijden, wat het Ondermaanse betreft.

gitarist zei

Het houdt je nogal bezig, de God van de bijbel.
Ik, als gelovige zijnde, begrijp je reactie wel. Het is een beetje als 'Wij van wc-eend, adviseren wc-eend." En dat is raar.

Maar toch zijn er bewijzen te vinden voor de God van de bijbel. Het is maar net wat jij als bewijs accepteert. Als je je eens verdiept in het ontstaan van de bijbel. Geen enkel ander boek is in zo'n grote periode, over zo'n groot gebied, door zo'n groot aantal mensen geschreven, ontstaan. En toch vormt het één kloppend (oh ja, ik weet het, daar valt over te discussiëren) canoniek geheel. Dat is al een wonder op zich.

Wel typisch dat je wil geloven dat Jezus wel ooit bestaan zou kunnen hebben en dat Hij zelfs een groot mens zou kunnen zijn geweest, maar Zijn opstanding gaat dan toch een stap te ver? want dat Jezus dood is, is dus niet waar! Hij steeg op ten hemel. Het is erg jammer dat zowel jij als ik dit zelf niet hebben kunnen waarnemen. Nu hebben we dan de keuze of we het wel of niet geloven. Als het waar is dat Hij onze (dus ook jouw) zonden op Zich heeft genomen, door aan het kruis te sterven en drie dagen later uit de dood is opgewekt, dan wordt de 'wc-eend theorie' wel wat aannemelijker in mijn beleving. want dan is er wel iets héél erg speciaals aan de hand, want het is verder nog nooit in de geschiedenis van de mensheid voorgekomen dat iemand na drie dagen uit de dood is opgestaan.
De boodschap van de kruisdood en de wederopstanding (namelijk de genade van God) vind ik zelf een hele interessante materie om te bestuderen. het is sowieso iets ontzettend unieks. En het is een erg prettige boodschap, BIJNA te mooi om waar te zijn; God veroordeelt ons niet om onze daden, maar om het wel of niet geloven in Jezus als onze Redder en Verlosser. In die zin geef ik je dan trouwens helemaal gelijk als je stelt dat GELOOF in Jezus je hooguit kunt redden. Want zonder geloof komen we er niet (Hebr. 11:6).

Goed, maar misschien kunnen we het met elkaar ook eens zijn over dat in eerste instantie 'Wij van wc-eend, adviseren wc-eend' net zo dwaas klinkt als 'Ik geloof het niet, dus kan het niet waar zijn.'

Oh ja, het is erg gewoon om te zeggen 'eerst zien en dan geloven', maar wat is dan geloof? Als ik zie dat mijn stoel vier poten heeft, dan valt er niks meer te geloven! dan is het weten.

De bijbel zegt daarom; eerst geloven en dan zien. dat is ook de kern van gebed: als je iets in geloof vraagt (naar Gods wil), dan zal je het ook krijgen!
Ik heb dat al vele malen mogen ervaren en dat is zo gaaf! Dan wordt het nog interessanter om daar méér van te willen weten, waardoor de bijbel steeds aantrekkelijker en geloofwaardiger wordt. Het leven wordt wat gemakkelijker allemaal en kennis en wijsheid en rijkdom nemen verder toe! Wie wil dat niet? En het kost helemaal niks. Tja, dan kun je niet anders zeggen dan "Wij van Jezus, adviseren Jezus!"

Ik wens je Zijn vrede en liefde toe.

Michiel Aalbers zei

Zeg Rookzanger, is deze laatste reactie echt, of zit je ons een beetje in de maling te nemen? ;-)

Jan-Paul van Spaendonck zei

Ben bang dat het echt is, Michiel. Maar ik laat me niet bekeren hoor!

Hans Valk zei

Nou.. ècht..
Zou het ècht toevallig zijn dat de Blogger-account van Gitarist in maart 2014 is aangemaakt en dat Gitarist in zijn profiel verder helemaal niks te melden heeft?

Op zich is Gitarist wel weer een mooi voorbeeld van iemand die het wil doen voorkomen alsof hij logisch redeneert, maar in feite appels met peren vergelijkt en bewust of onbewust hyperbool op hyperbool stapelt.
"Wel typisch dat je wil geloven dat Jezus wel ooit bestaan zou kunnen hebben en dat Hij zelfs een groot mens zou kunnen zijn geweest, maar Zijn opstanding gaat dan toch een stap te ver?", schrijft Gitarist. Alsof geloven dat iemand bestaan heeft zo ongeveer van dezelfde orde is als geloven dat diezelfde persoon zo maar uit de dood zou kunnen opstaan.
Omdat Gitarist nu een punt meent te hebben stoot ie meteen maar door: "want dat Jezus dood is, is dus niet waar! Hij steeg op ten hemel."
Ja, dat maakt het meteen veel duidelijker, zeg! Jezus hoefde helemaal niet uit de dood op te staan: hij leeft nog en is inmiddels gewoon meer dan 2000 jaar oud. Dat is veel geloofwaardig dan opstaan uit de dood, natuurlijk, inclusief zo'n kleinigheid als ten hemel varen.

Nou, daarmee zijn wij kritische agnosten (net geen atheïsten, toch?) in één keer volledig uitgepraat. Wat valt hier nog tegenin te brengen?

Ook als Gitarist geen echte christen is, maar een grapjurk, dan is zijn boutade volledig geslaagd en mijn punt gemaakt.
Bedankt, Gitarist.

Daniël zei

Gitarist schreef: "Wel typisch dat je wil geloven dat Jezus wel ooit bestaan zou kunnen hebben en dat Hij zelfs een groot mens zou kunnen zijn geweest, maar Zijn opstanding gaat dan toch een stap te ver?"

Jezus was een groot mens, DUS kan hij vast opstaan uit de dood?
Dat is een enorme stap.

Het opstaan uit de dood is voor mij vergelijkbaar met John Lennon die elke keer weer opstaat als men bijvoorbeeld zijn lied 'Imagine' draait.
En Jan Klaassen leeft voort dankzij de poppenkast. ("Hij is niet dood, hij leeft!")
Jezus (voor zover hij in werkelijkheid heeft bestaan) is onsterfelijk in die zin.

Overigens zou het wetenschappelijk mogelijk zijn, om een verzonnen geest op te roepen.
Dit is begin jaren '70 onderzocht door een voor de 'Society for Psychical Research' in Toronto (Canada) gevormde groep.
Meer hierover zou staan in een boek getiteld 'Hoe Philip werd opgeroepen', van Iris M. Owen en Margaret Sparrow. Met een voorwoord van ene dr. A.R.G. Owen.
Het hoe en wat hiervan wil ik gaan onderzoeken.

Gitarist schreef: "Het leven wordt wat gemakkelijker allemaal en kennis en wijsheid en rijkdom nemen verder toe! Wie wil dat niet? En het kost helemaal niks. Tja, dan kun je niet anders zeggen dan "Wij van Jezus, adviseren Jezus!""

Het kost helemaal niks? Volgens de Bijbel vraagt Jezus zijn volgelingen om alles achter te laten en hem te volgen.
Men vertaalt dat tegenwoordig graag als een gratis religie waar een "ik-geloof-het-wel" genoeg is om vooraan te staan.

Die rijke, die even moeilijk in de hemel komt als een kameel door het oog van een naald?
Och, Jezus bedoelde dat vast niet zo streng. Men gaat gerust met een mooie, dure auto naar de kerk.
Maar zodra het in de Bijbel gaat over het mogen discrimineren van homo's en vrouwen, dan is dat volgens sommige Christenen natuurlijk wel letterlijk.

Jezus heeft voor zijn standpunten betaald met zijn leven.
Opgeofferd door nota bene zijn eigen vader, aldus veel Christenen.
Men vereert hiermee een bloederig mensenoffer.
Of men iemand dodelijk op een stuk hout spijkert of diens kloppende hart eruit snijdt, maakt vrijwel geen verschil.