vrijdag 29 oktober 2021

FRANKENSTEIN


Ik zat op een bankje in het park en koesterde me in het lage licht van een briljante, niet meer zo warme zon. Ik keek naar een reiger die aan de overkant van het water in het riet stond te wachten tot er iets eetbaars voorbij zou zwemmen. Ik bewonderde de reiger om zijn perfecte blend van vorm en functie. Zijn lange stelten waren gemaakt om door water te waden. Zijn bek was een dolk die vorentjes aan het spit kon rijgen. Door zijn hals tot een S op te vouwen maakte hij zich desgewenst kleiner. Zelfs dat kuifje leek behalve sierlijk functioneel: het zou een spoiler kunnen zijn bij het vliegen.

Hoe anders, dacht ik bitter, was het met door mensen ontworpen zaken gesteld. Mijn IMac zag er keck en gestroomlijnd uit. Niets te veel, simpel en elegant. Maar! Wanneer je harde schijf vervangen moet worden zit er niets anders op dan de platte helften los te snijden, open te breken en daarna weer dicht te kitten, zoals bij een open hartoperatie; want nergens zijn er schroefjes of zelfs maar naden te bekennen, die zouden het ontwerp immers bederven - en wie repareert er nou tegenwoordig nog iets? Acuut vervangen door het nieuwere en dus betere model is het motto. 
Ik snapte opeens het technologische heimwee dat tot het fantasy genre "steampunk" heeft geleid: de beoogde functie en de weg ernaartoe, het mechanisme, zijn open en bloot, onbeholpen soms, zichtbaar in tal van knoppen, draden, buizen en raderen: de schroeven in de nek van Frankensteins monster. Geen gestroomlijnd plastic naar stug koper. Niets wordt weggegooid. Alles wordt opgelapt, desnoods met touwtjes en tape.

De reiger vloog op. Mijn zoon belde. Hij draaide zijn onheilsboodschap van een uur geleden terug. Het rotte appeltje, de bug in de software, had hij met behulp van het virtuele legioen van bereidwillige adviseurs kunnen oplossen. Het downloaden van het besturingsysteem dat een externe harde schijf de macht over mijn Mac moest geven, was tóch gelukt, bij een derde of vierde poging. Het ding kon zijn fysieke integriteit behouden en hoefde niet opengezaagd te worden. 
Met die toegevoegde harddisc aan een snoertje zou hij er ook wat menselijk uitzien. Geen steampunk misschien, maar cyberpunk dan toch. We waren op de goede weg, mijn computer en ik.

Geen opmerkingen: