BIJVANGST

Rond deze tijd van het jaar, de tijd dat de wilde kastanjes bloeien en de bermen vol staan met fluitenkruid en mosterdzaad, vliegt mijn lief uit. Ze gaat dan met haar familie naar haar zuster in Spanje, dat is traditie. Evenzeer traditie is dat ik niet meega. De officiële reden daarvoor is dat ik me niet los kan maken van werkverplichtingen, zo midden in het muziekseizoen, maar de onderliggende oorzaak, die maakt dat ik ook geen poging doe om de agenda een beetje anders te arrangeren, is een andere: het schoonmoedersyndroom.
Daar zijn zoveel mopjes over dat ik niks hoef uit te leggen - het is een van de grootste clichés in de verhouding tussen man en vrouw. Een schoonmoeder is als een spiegel die de minder gunstige trekjes van je geliefde uitvergroot weergeeft, en dan ook nog eens sterk verouderd. Schoonvaders daarentegen lijken juist de leuke kanten te benadrukken: dat zijn over het algemeen joviale mannen met wie het goed borrelen is. Vreemd genoeg hoor je daar nooit grappen over.
Het is allemaal onzin natuurlijk, en als ik me achter deze voor de hand liggende redenen verschuil om niet mee te gaan is het eerder een gebrek aan ondernemingszin dat me drijft dan iets anders. Toch bevangt me iedere keer als ik mijn vriendin naar Schiphol breng en langs de gele en witte velden zoef een weemoedig gevoel van reislust. En tegen iedereen die het horen wil zeg ik: ‘Mijn vriendin gaat naar Spanje, maar ik mag niet mee.' Ik trek daarbij een spijtig gezicht. Mijn vriendin haast zich dan de ware toedracht te onthullen. Zij wijt mijn honkvastheid helemaal aan familieverhoudingen, ik stel dat bij door die concertagenda in het midden te gooien.
Dit jaar is die spijt nauwelijks geveinsd: ik zou er graag even uit willen, weg uit werk en weg uit Amsterdam, en het schoonmoedersyndroom boet aan kracht in als de dames erg oud worden - de stekeligheden slijten en mildheid en mededogen nemen schoorvoetend hun plaats in. Bovendien wordt me nu ook dat ritje naar Schiphol nog eens ontzegd door een generale repetitie. Alleen de sms’jes uit het Zuiden en de tabak van de taxfree zullen me nog een beetje het gevoel geven meegereisd te hebben.
Dat ik zelfs dat retourtje luchthaven dit jaar moet missen stemde me gisteren melancholiek. We noemen iets traditie maar het kan zomaar een jaar overslaan, en wie weet wat het volgende brengt? Ik liep het balkon op om naar de avondlucht te kijken. Een regengordijn viel ruisend neer, dikke druppels roffelden op de bladeren van de grote boom in de binnentuin. Ik zag dat die bladeren groter waren geworden terwijl ik even de andere kant had opgekeken, groter en groener. Een zoete geur hing in de lucht. Meiregen, dat was lang geleden! Of had ik de voorgaande jaren niet goed opgelet? Mijn humeur klaarde op. Ik mocht dan niet naar Spanje gaan en zelfs niet naar Schiphol, maar dit had ik dan toch maar: de uitbundige, aromatische regen van mei, gratis en voor niets, op een gewone donderdagavond. Mijn gedachten kwamen tot rust en herschikten zich tot de eenvoud van een tegeltjeswijsheid. We maken ons druk om gemiste kansen, maar wat we er allemaal voor in de plaats krijgen schatten we te weinig op waarde. Als we erin zouden slagen gelukkig te zijn met de bijvangst van ons streven was het bestaan een stuk eenvoudiger.