Goede Vrijdag vandaag, en ik zal het luchtig houden. Ofschoon de dag daar minder aanleiding toe geeft dan de mensen die dezer dagen troost zoeken in Bach wel denken. Op Goede Vrijdag viert men het bloedige offer dat Christus bracht: door de marteldood te sterven verloste hij ons van onze zonden en versloeg hij de Satan. Echt waar: het staat in een beroemd sprookjesboek. Ik wil geen onzuivere parallellen trekken, en, toegegeven, voor andermans zonden sterven is nobeler dan voor de eigen paradijselijke geneugten, maar ik zie toch een verband: dood = beloning. De doodscultuur der grote religies werpt een zwarte schaduw over ons. Of we nu seculier zijn of niet, niemand ontkomt er nog aan.
Ik las deze week drie columns waar ik het geheel mee eens was, maar alle drie drukten ze een geheel ander standpunt uit. Thomas van Aalten pleitte op zijn website voor volksopvoeding, zingeving en integratie. Ik citeer: 'Het probleem ligt op dit moment een paar honderd meter verderop verveeld onderuit op een bank, de blik op oneindig en bereid om die blik om te zetten naar eindig. Laat een willekeurige drop out of kruimeldief uit een buitenwijk een kaart van Syrië zien, en hij heeft geen idee. Tot voor kort was hij meer verslaafd aan Red Bull dan aan de rozenrode hemel uit Sura 55.' We moeten ons verplaatsen in de toekomstige potentiële daders en zo 'de vijand uit de samenleving masseren,' zegt Van Aalten.
Ephimenco in Trouw nam krijgshaftig stelling tegen een veel gedeelde Voetnoot van Grunberg en vond dat de idee om moedig vast te houden aan onze open samenleving niet alleen naïef was, maar ook laf: we steken onze kop in het zand en lopen weg voor onze verantwoordelijkheid, de staart tussen de benen. Met knuffels, kaarsen en een zee van bloemen wint men geen oorlog, aldus Ephimenco.
Vital Baeken (Vitalski) tenslotte stelt op zijn dagelijks blog voor: 'Het kan niet anders dan dat we ons, ooit op een dag, maar liefst zo rap mogelyk, een volstrekt stoïcisme toemeten - géén berichtgevingen hierover; ja, misschien eventjes aanduiden; om daarna meteen over te gaan naar onze orde van de dag, onze agenda. verdomd, dàt zou ons sterk maken.'
Als ik het met drie, zo tegengestelde, meningen eens kan zijn, dan is het maar beter dat ik er zelf geen mening op nahoud, dacht ik. Mijn meningen dobberen blijkbaar rond op de stroom van mijn stemmingen. Nu eens die kant op, dan weer de andere. En standpunten die niet op feiten maar op emoties zijn gegrond zijn waardeloos. Als ze in drijfzand steken kan het zelfs gevaarlijk zijn eraan vast te houden - aan zulke standpunten wordt de redelijkheid misschien nog niet gekruisigd, maar verdrinken doet ze wel.
De emotionele denker is een gevaarlijk sujet: er is eerst de overtuiging, die stoelt op intuïtie - lees: gevoel of emotie - en vervolgens worden er argumenten gezocht om die hoogst persoonlijke, gevoelsmatige overtuiging te staven. Hoe slimmer en mondiger deze denker, des te gevaarlijker hij is. Het werkelijke denken moet de eigen drijfveren en sentimenten net zo glashelder en net zo afstandelijk bezien als de omringende werkelijkheid. Alleen dan kan tot een redelijk oordeel worden gekomen.
Maar ik zou het luchtig houden. 'Ik denk helemaal niets,' zei Maigret altijd, gevraagd naar zijn oordeel. Hij onthield zich van een mening tot hij alle feiten kende. Als ik naar buiten kijk kan ik het me maar moeilijk voorstellen, maar het wordt lente, hoe dan ook. De merel is gisteren begonnen het leven te vieren, in de binnentuinen, met een extatisch lied. Bloemen waren er al, door de zachte winter, en ooit zullen ook de bomen weer groen worden. Vandaag of morgen word ik opa. Het is nu zaak stoïcisme te bewaren voor de dingen waarvoor dat behulpzaam is, en in alle overige dingen de vreugde niet te laten bederven. 'God is de liefde, verder niet' - je zou het bijna vergeten.
5 opmerkingen:
Je rondt je stukje mooi af, Rookzanger.
Wat je aan het eind schrijft is toch de essentie. Aan de natuurlijke loop der dingen kan geen terrorist wat veranderen.
Van de aangegeven standpunten spreken die van Van Aalten en Vitalski me het meest aan. Ephimenco vind ik sinds de moord op Theo van Gogh een agressieve praatjesmaker waar ik niet veel mee kan.
Van Aalten heeft natuurlijk gelijk. Feitelijk parasiteren de terroristische organisaties op het maatschappelijke schuim dat wij zelf in onze open maatschappij (ook daar is het niet louter rozengeur en maneschijn) creëren. Voormalige kleine criminelen, in feite desperado's, die zó ontgoocheld zijn door de kwaliteit van hun leven in het vrije, rijke westen, dat ze makkelijk te hersenspoelen zijn en daardoor uiteindelijk tóch een daad kunnen stellen die er letterlijk in hakt.
Vitalski's stoïcisme is wat ons kan redden. Gewoon door blijven leven en niet toegeven aan paniek.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik al eens heb gedacht: wat als we elke week zo'n aanslag voor de kiezen krijgen? Wat zou er dan overblijven van het overeind houden van onze open samenleving? Kennelijk is IS er niet toe in staat, want ik weet bijna zeker dat er in dat geval dingen zouden gaan schuiven. In hun voordeel.
Het is een beetje pathetisch om te gaan zwaaien met begrippen als de 'Dunkirk Spirit' maar toch is dat waar we aan moeten denken. 'Keep calm and carry on' is een wat meer waardevrije en toch bruikbare leus uit dezelfde periode.
Laat de geheime diensten nog beter hun werk doen; laat ze communiceren, maar maak er geen politiestaat van.
Maar misschien ook: denk eens goed na over je buitenlandse politiek.
Over de risico's van emotie in een kwestie als deze zwijg ik maar even. Die ligt in het verlengde van het denken over goed en kwaad en daar is, geloof ik, wel even genoeg over gezegd.
Ik wou dat ik zeker wist dat Van Aalten 'natuurlijk' gelijk had. Het is aanlokkelijk te geloven dat in een wereld waarin iedereen gezien wordt niemand uit onvrede nare dingen gaat doen. Maar het riekt ook naar utopie. En de brokstukken van de oude wereld moeten nog worden opgeruimd. En tot het moment dat iedere kansarme jongere een fijne baan krijgt en alle Imams hardop gaan roepen vanaf de kansel dat zelfmoordterroristen straf krijgen van Allah, eist dat toch een wat repressievere en agressievere benadering dan begrip en integratie alleen. Maar daar ga ik al.... drijfzand dreigt... Ik heb géén eensluidende mening en zwijg verder!
Ik heb voor alle zekerheid even het bewuste stukje van Thomas van Aalten gelezen. Je citaat geeft de essentie van wat hij wil zeggen goed weer. Het utopische ervan zie ik niet zo sterk.
Van Aalten zegt niks meer dan dat er iets moet worden gedaan aan het vacuum waarin would-be zelfmoordterroristen zich bevinden. Dat daarbij het werkwoord 'masseren' wordt gebruikt, zou erop kunnen duiden dat hij een zachtaardige aanpak voorstaat. Maar ik ken ook masseurs onder wiens behandeling wel eens een pijnkreet wordt geslaakt.
Het aantrekkelijke van Van Aaltens constatering vind ik dat er werk met werk kan worden gemaakt. Al jaren geleden is geconstateerd dat het met die multiculturele samenleving niet opschiet. Persoonlijk vind ik het nog te vroeg om te spreken van een mislukking. Duidelijk is echter wel dat er een nieuwe impuls nodig is.
De Islamieten zijn hier, ze gaan niet meer weg en we zullen wat met ze moeten. En zij met ons. Sterker nog: eer we vijfentwintig jaar verder zijn hebben we ze misschien wel nodig om onze welvaartsstaat draaiende te houden. Als ze wat verdienen betalen ze ook belasting, tenslotte.
De manier waarop dat moet worden bereikt verdient discussie, vanzelfsprekend. Maar er moet iets gebeuren.
Helemaal mee eens, 'natuurlijk'! Maar dat zei ik al... :))
de dag daarna kwam ik op deze formulering:
dat zou drastisch en acuut moeten worden ingevoerd als een strategische oorlogsmaatregel, duidelyk verkondigd door onze koning, rechtstreeks aan zyn bevolking: de komende vyf jaar extreem beperkend verbod op terreurverslaggeving.
Een reactie posten