vrijdag 2 juli 2021

AMNESTY

Bij het verlaten van de Albert Heijn werd ik aangesproken door een jongen met een geplastificeerd identiteitskaartje om zijn nek en een wervend verhaal in zijn ransel. Meestal wuif ik dergelijke jongens of meisjes vriendelijk maar beslist weg, maar hij trof me op een gelukkig moment - ik was namelijk weerloos. Ik had slecht geslapen (door de naweeën van mijn tweede prik en dankzij kattenkwaad in de zeer vroege ochtend), had desondanks hard aan teksten en muziek gewerkt met bevredigend resultaat, en nu was ik moe maar in een goed humeur. Bovendien brak de zon door. Ik stond open voor van alles en verlangde naar een koude tripel om de dag zachtjes af te ronden, meer niet.
Maar die jongen, die kon er nog wel even bij. Het was een aardige, blonde en wat bleke jongen, met een oog dat een beetje hing - een lodderoog heette dat vroeger. Hij praatte rad maar zonder routinematige verkooptrucs.
Of ik het nieuws had gevolgd? Ja, dat had ik. Dan had ik zeker wel gehoord van die vier jongens die in Hongarije de cel in moesten vanwege hun geaardheid? Dat had ik niet, maar de Hongaarse kwestie was me bekend, dus ik knikte. Hij en andere studenten van de UvA, vervolgde hij vurig, waren bezig met een actie om die Orbán eens flink op zijn lazer te geven. Ze zouden hem gek maken met een niet aflatende stroom petities en protesten, per post en op social media. Nog dit weekend wilden ze de jongens vrij krijgen.
Het klonk me wat wild in de oren, maar, als gezegd, ik was murw en vond alles best. Ik trok mijn portemonnee al, want het draaide natuurlijk om geld. Maar nee, cash mocht hij wegens de Covid-voorschriften niet aannemen, hij bood me in plaats daarvan een 'digitale collectebus' aan.
Wat wilde ik bijdragen? De meeste mensen gaven twintig euro, opperde hij behulpzaam, maar het mocht ook minder. 'Doe dan maar vijftien,' zei ik, denkend aan mijn door datzelfde Covid geslonken inkomsten.
Nu werd er van alles gevraagd en ingevuld, tot e-mail en telefoonnummer toe.
Tot slot van de transactie stuurde hij me een sms'je. Eerst weigerde dat binnen te komen en hij wilde mijn telefoon al van me overnemen om als whizzkid die oude onhandige man een handje te helpen, maar daar vond ik het toch, onder 'berichten'.
Ik zette mijn leesbril op en las het berichtje: ik bleek zojuist maandelijks donateur van Amnesty te zijn geworden. Dat was niet helemaal mijn bedoeling geweest; maar de zon brak nog een ietsje meer door en ik liet het maar zo. Tenslotte kon ik het altijd weer terugdraaien als de herfst kwam.
'Mag ik u tot slot vragen wat u ertoe bewogen heeft om mee te doen?' vroeg hij, zo te zien met oprechte interesse.
Zonder erbij na te denken gaf ik een politiek correct antwoord. Dat het een grof schandaal was dat een land waarmee wij samen in de EU zitten, onze buren zogezegd, nog in de donkere middeleeuwen leeft. Hij knikte instemmend en we namen hartelijk afscheid.
Natuurlijk, dacht ik naar huis lopend, meende ik dat wel, van die middeleeuwen, al lag ik er niet van wakker. Maar het echte, het eerlijke antwoord zou toch anders hebben geluid: 'Omdat ik weerloos ben op dit moment en in een menslievende stemming verkeer, en omdat ik jou zo'n aardige jongen vind.'


5 opmerkingen:

Hans Valk zei

Eerlijk gezegd ben ik die aardige jongens en meisjes steeds wantrouwiger gaan bekijken, de laatste tijd.
Ik vond het altijd een mooi ding als er iemand van pakweg 20 jaar oud, in de huidige tijd, waarin het voor de jeugd vooral om feestvieren lijkt te gaan, bereid was vrijwillig en onbetaald te collecteren voor één of ander collectief of menslievend doel.
Of mijn blik door die vooringenomenheid wordt vertroebeld, of dat de collectanten ècht niet volledig duidelijk zijn over wat ze je aansmeren, is mij niet helemaal duidelijk. Ik krijg echter in toenemende mate het idee dat ze je soms ook een beetje belazeren. Vaak blijkt in tweede instantie dat er meer vastzit aan je handtekening dan je aanvankelijk had begrepen.
Het gegeven dat er tegenwoordig nooit meer een ordinaire collectebus onder je neus wordt gehouden, maar dat doneren nog slechts kan na het lichten van je complete doopceel en het ook nooit een eenmalige gift kan zijn, maar er altijd een verplichting voor langere tijd wordt aangegaan, heeft me kopschuw gemaakt.
Ik heb al jaren een paar van die abonnementen lopen, en ik vind het voorlopig wel even genoeg.

Er zijn vast goede argumenten te verzinnen tegen die collectbus (daar worden door sommige collectanten trouwens ook onwaarheden over verteld, is me gebleken), maar bij mij stoten die jonge idealisten tegenwoordig consequent hun neus.

Anoniem zei

Heb je trouwens de reclame voor ons boek met vertalingen gezien? Staan vier teksten van Sandy Denny in!

Hans Valk zei

Gezien? Die reclame is bijkans onontkoombaar!

De teksten van Denny zijn hier en daar niet voor de poes, inderdaad. Een zin als: "Ideals of peace are gold, which fools have found upon the plains of war" bevindt zich onder songteksten natuurlijk op eenzame hoogte. Ik neem dus aan dat 'John the Gun' één van de vertaalde teksten is. Dat zou ook moeten gelden voor 'Who knows were the time goes'. Die tekst is van een doorleefdheid, die je direct niet associeert met iemand die twintig is, de leeftijd die Denny had toen ze het schreef.
Intrigerende en raadselachtige teksten waren haar specialiteit.

Het intrigeert me wèl wat jullie keuze was, dus ik hoor het graag.

Jan-Paul van Spaendonck zei

Matty Groves, Who knows Where the Time Goes, Late November, She Moved Through the Fair. Check it out!

Hans Valk zei

'Matty Groves' en 'She moves through the fair' zijn traditionals. Geen teksten van Denny, derhalve. Wel is er ooit een Ierse dichter geweest, die heeft beweerd dat hij het grootste deel van de tekst van het tweede lied heeft geschreven.

'Late november' is er inderdaad eentje uit de categorie 'mysterieus'. Er hebben zich al diverse exegeten over de betekenis van deze tekst gebogen, zonder tot een onweerlegbaar resultaat te komen. Er is sprake van dromen, "tall brown people" en wat al niet meer. En qua muziek is het inderdaad wel echt laat in november..

Het lied komt van wat naar mijn mening Denny's beste soloplaat is, 'The North Star Grassman and the Ravens.
'John the Gun' staat erop, alsmede 'Next time around', dat eveneens een hele sterke combinatie van muziek en tekst is. Van dat lied is wèl duidelijk waar de tekst over gaat: haar eerste serieuze vriendje Jackson Frank, een Amerikaanse singer-songwriter, die in de jaren zestig een tijdje in Engeland verbleef, maar later terugkeerde naar "Buffalo", zoals de tekst van het lied vertelt.

Jammer dat 'John the Gun' het boekje niet gehaald heeft. 'Next time around' is zó persoonlijk dat het niet echt in zo'n boekje past, denk ik. 'Late November' is met z'n mystiek en dromerij daar beter geschikt voor. Je had een slechtere keus kunnen maken, in ieder geval.