vrijdag 3 april 2020

PARIA


Bij de ingang van de Albert Heijn op het Museumplein zit een wat oudere vrouw, in kleermakerszit. Aan haar kleding en uiterlijk te zien komt ze uit de Balkan, of misschien uit Oost-Europa. Ze steekt haar hand uit als ik haar passeer. Ik heb haar al eerder vriendelijk knikkend afgewezen, maar vandaag besluit ik, terwijl ik mijn kar omzichtig door de winkel laveer, om haar iets te geven. We zijn tenslotte allemaal onaanraakbaren geworden, maar de allerlaagsten op de sociale ladder zijn nu onaanraakbaarder dan ooit. Denkend aan vluchtelingenkampen en andere humanitaire ellende haal ik mijn portemonnee te voorschijn. Ik heb zelden contant geld op zak maar tussen de Britse muntjes, een plectrum van het merk Dunlop en een oude rijksdaalder vind ik een solide twee-eurostuk. Dat klem ik alvast in mijn vuist terwijl ik mijn winkelbezoek afrond en door het poortje ga met mijn 'korte bon'. Bovenaan de roltrap wil ik op de vrouw aflopen, ze steekt haar hand al uit.
Maar dan sta ik stil. Een schotel, een hoed, een kleedje, een vioolkist, een kartonnen doos om het geld in te doen? Niets van dat alles zie ik. Ik kijk beter en ontdek een leeg koffiebekertje. Maar om daar bij te komen moet ik me diep over de vrouw heen buigen, want het staat tussen haar gekruiste enkels, bijna in haar kruis. Even komt het beeld in me op van een welgemikte worp - hup, de munt zo in het bekertje; Michael Jordan en de bedelaar. Maar mensen zijn geen kermisberen of dansende aapjes, je gooit niet met een munt naar een medemens. En ik vind het idee dat ik omwille van de hygiëne en de veiligheid het geld naar haar toe zou moeten schuiven, als een sjoelbakschijfje over de grond, voorlopig nog zo beschamend dat ik maar weer nee knik en verder loop. Een beetje verlegen maar toch ook een beetje geërgerd: waarom snapt die vrouw nou niet dat je zo'n bekertje anderhalve meter van je af moet zetten in deze tijd? Is ze bang dat het dan gestolen wordt door andere daklozen, zoals hyena's elkaars prooi wegkapen? Is die oude angst sterker dan de nieuwe? Zo creëert de pandemie de nieuwe paria.


(Illustratie: Rembrandt)


Geen opmerkingen: