Een zonnige kijk

'Hoe was je zomer?' vroeg M. bij de Zen-les.
M. is een zonnig type. Ze keek er stralend bij.
Ik was overrompeld door de vraag. Een hele zomer in één zinnetje samenvatten, vlak voor we het matje opgingen, dat was nogal wat. Ze zag mijn aarzeling en vulde zelf maar aan: 'Ach ja, dat is alweer zolang geleden, nietwaar?' Ik knikte dankbaar.
Hoe was je zomer? Een vraag die andere tijden oproept. In een boek van Couperus had het antwoord kunnen luiden: 'In juni waren we in Italië - Florence, Rome en Napels. De maand juli hadden we in Nice zullen doorbrengen bij onze vrienden de markies en de markiezin, maar halverwege zijn we wegens de hitte toch maar naar Sint-Petersburg gegaan. Vandaar naar Berlijn, en augustus hebben we grotendeels op ons landgoed in de Achterhoek doorgebracht.'
Mijn zomer leek daar niet bepaald op. Een weekje of twee weg, een ommetje door het nabije Duitsland, dat was alles. En het was hard nodig, want de zomer was - dat had ik moeten antwoorden als ik eerlijk was geweest en de tijd zou hebben gehad - niet best. Narigheid en drama in mijn nabije omgeving; discretie verbiedt me in details te treden, maar leuk was het allemaal niet.
Hoe was je zomer? vroeg M. 'Hoe was je week' vind ik al een hele kluif, als vraag. M. gaat iedere zomerdag lachen in het Vondelpark, een vorm van dynamische meditatie volgens de richtlijnen van Osho. M. heeft patent op de roze bril, je ziet aan haar tegelijk alerte en zwemmerige blik dat ze de wereld met de grootst mogelijke welwillendheid beziet. Zij zou er geen moeite mee hebben, maar ik zit danig in mijn maag met zo'n simpel vraagje. Voor zover ik de dagen van deze week nog precies kan reconstrueren kom ik tot een resumé dat me in eerste instantie somber maakt. De herfst is begonnen. Ik was dermate verzonken in de correctie van mijn binnenkort te verschijnen roman De sigarenwinkel dat ik de atmosfeer van ondergang en verloedering die uit dat boek straalt (als je dat zo mag zeggen) slechts met moeite van me af kon schudden. Ik mis mijn tabakspijp enorm. Ik ben kilo's aangekomen en mijn buik zit me in de weg. Ik moest iedere avond de deur uit om te werken, had iedere middag slaap en was iedere namiddag nerveus. Als ik M. haar bril opzet en probeer door de mist heen te turen, moet ik vaststellen dat er ook positieve dingen te melden zijn. Het niet-roken begint zijn vruchten af te werpen: mijn conditie, en dan vooral die van mijn stem, wordt beter. Eergisteren sloeg ik Schuberts Schöne Müllerin open, een werk dat ik al jaren mijd - te hoog en te lenig voor een oudere, zware en doorrookte stem. Nu kwam ik vrijwel moeiteloos door de liederen heen. 'Dein ist mein Herz, und soll es ewig, éwig bleiben!' jubelde ik verbaasd. Ik weet nog niet goed wat ik met dat gegeven moet, nu de wereld dagelijks donkerder en kouder wordt, maar kwaad kan het zeker niet. Een lichtpuntje, vrij willekeurig ('random' zou mijn dochter zeggen), maar ieder lichtpuntje is welkom en moet met aandacht worden waargenomen.